[bron: PG Awb I, p. 95-96]
Memorie van toelichting
Ter voorbereiding van dit voorstel van wet is bij koninklijk besluit van 23 augustus 1983 (Stb. 417) de Commissie wetgeving algemene regels van bestuursrecht ingesteld. Deze commissie heeft in januari 1987 een voorontwerp voor een Algemene wet bestuursrecht, eerste deel, aan ons aangeboden. Dit voorontwerp is via de toenmalige Staatsuitgeverij gepubliceerd en op ruime schaal verspreid.
Wij hebben vervolgens commentaar gevraagd aan een aantal organisaties en instanties, en hebben voorts in ruimere kring de gelegenheid tot het maken van opmerkingen geboden. Een en ander heeft ertoe geleid dat van de volgende organisaties adviezen of commentaren zijn ontvangen:
– Interprovinciaal Overleg, brief van 31 augustus 1987 nr. I 1199/87
– Nederlands Genootschap van Bedrijfsjuristen, brief van 31 augustus 1987, nr.15717/SB/AM
– Nederlandse Orde van Advocaten, advies van 31 augustus 1987, nr. 4.13.07/KS/AW
– Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak, rapport van 7 september 1987, nr. 7.19
– Onderwijsraad, brief van 28 augustus 1987, nr. OR/669 Alg.
– Raad voor het binnenlands bestuur, advies van 13 juli 1987, nr. 87l249
– Raad van de Gemeentefinanciën, brief van 8 december 1987, nr. 10707RGF 178/197
– Sociaal-Economische Raad, advies van 28 januari 1988, nr. Z. 7069 Ps/CH
– Sociale Verzekeringsraad, advies van 20 oktober 1987, nr. 87/6450
– Unie van Waterschappen, brief van 16 september 1987, nr. 558AJBZ/MP.6
– Vereniging van Nederlandse Gemeenten, Commentaar Voorontwerp Algemene wet bestuursrecht van 21 augustus 1987, nr. AJZ/1270, BO 45/3, Bestuur 87/ 172
Het voorontwerp heeft ook in de literatuur aandacht gekregen. Gewezen kan onder meer worden op de volgende bijdragen:
– Burg, F.H. van der, Het voorontwerp Algemene wet bestuursrecht getoetst, Nederlands Tijdschrift voor Bestuursrecht jaargang 1,1987, blz. 3 e.v.
– GeppaartCh.P.A., Boekaankondiging Voorontwerp Algemene wet bestuursrecht, Weekblad Fiscaal Recht jaargang 116, 1987/5778, blz. 742 e.v.
– Hall, A. van, Voorontwerp algemene wet bestuursrecht, Waterschapsbelangen 1987, blz. 336 e.v.
– Hennekens, H.Ph.J.A.M., Op weg naar een Algemene wet bestuursrecht, Bestuurswetenschappen jaargang 41, 1987, blz. 229 e.v.
– Knoop, T., Wetgever of rechter? Gemeentestem jaargang 137, 6845, blz. 404 e.v.
– Meijer A., en C. Riezebos, Algemene wet bestuursrecht, Tijdschrift voor Openbaar Bestuur jaargang 13, 1987, blz. 283 e.v. en blz. 311 e.v.
– Nederlandse Vereniging voor Procesrecht, vergadering 23 oktober 1987, verslag van A. Meijer in Nederlands Juristenblad jaargang 62, 1987, blz. 1425 e.v.
– Tak, A.Q.C., Naar een Algemene wet bestuursrecht, Bestuur jaargang 6, 1987, blz. 174 e.v.
– Teunissen, J.M.H.F., Achtergronden en doelstellingen van de Algemene wet bestuursrecht, Gemeentestem jaargang 137, 6845, blz. 401 e.v.
– Tonnaer, F.P.C.L., Regels voor het besturen, Gemeentestem jaargang 137, 6831, blz. 125 e.v.
– Vakgroep Staats- en Administratiefrecht Rijksuniversiteit Leiden, Voorontwerp Algemene wet bestuursrecht, RegelMaat jaargang 2, 1987, blz. 189 e.v.
– Vakgroep Staats- en Bestuursrecht Rijksuniversiteit Utrecht, Algemene wet bestuursrecht, Nederlands Juristenblad jaargang 62, 1987, blz. 877 e.v.
– Versteden, C.J.N., Voorontwerp Algemene wet bestuursrecht: reden tot juichen voor het lokaal bestuur? Gemeentestem jaargang 137, 6845, blz. 408 e.v.
– Vereniging voor Administratief Recht, studiedag 26 juni 1987, verslag van A. Meijer in Nederlands Juristenblad jaargang 62, 1987, blz. 89 e.v.
De teneur van de adviezen en commentaren was overwegend positief. Door velen werd waardering uitgesproken voor de kwaliteit van het voorontwerp en de daarbij behorende toelichting. De opzet, de indeling en de benadering van de commissie werden in het algemeen onderschreven. De behoefte aan meer eenheid in het bestuursrecht wordt door velen in het bestuur, de rechtspraktijk en de wetenschap gevoeld.
Een en ander neemt niet weg dat op onderdelen kritiek werd geleverd. Belangrijke en van verschillende kanten naar voren gebrachte punten van kritiek betroffen de hoorregeling bij de voorbereiding van beschikkingen, die voor het bestuur te bezwarend zou zijn, en het niet ver genoeg gaan van de door de commissie voorgestelde harmonisatie van het bestuursprocesrecht.
De regering is, mede op grond van de adviezen en commentaren, van mening dat het voorontwerp een goede grondslag biedt om uitvoering te geven aan de opdracht van de grondwetgever algemene regels van bestuursrecht vast te stellen. Dit voorstel van wet is dan ook op het voorontwerp gebaseerd. Met de gemaakte opmerkingen in adviezen en commentaren is daarbij waar mogelijk rekening gehouden. Dit heeft er wat de beide hierboven genoemde punten betreft toe geleid dat de hoorregeling bij de voorbereiding van beschikkingen niet van toepassing zal zijn op een groot aantal financiële beschikkingen (zie artikel 4.1.2.5a) en dat is besloten tot het – op termijn – harmoniseren en codificeren van het gehele bestuursprocesrecht.
Ook op andere punten hebben aanpassingen plaatsgevonden. De belangrijkste daarvan zijn elders in deze toelichting vermeld.