1. Op grond van feiten of omstandigheden als bedoeld in artikel 8:15 kan elk van de rechters die een zaak behandelen, verzoeken zich te mogen verschonen.
2. Het verzoek geschiedt schriftelijk en is gemotiveerd. Na de aanvang van het onderzoek ter zitting, onderscheidenlijk na de aanvang van het horen van partijen of getuigen in het vooronderzoek kan het ook mondeling geschieden.
3. Geschiedt het verzoek ter zitting, dan wordt het onderzoek ter zitting geschorst.
Dit artikel is met ingang van 1 januari 1994 ingevoerd bij wet van 16 december 1993 Stb. 650 (wetsvoorstel 22 495)
[bron: PG Awb II, p. 411]
Tekst RvS = VvW [8.1.4.5]
VvW = Eindtekst
Memorie van toelichting
Geschiedt de wraking op initiatief van een partij, een rechter kan ook zelf het initiatief nemen om van het verder behandelen van een zaak te worden verschoond. Soms zal hij dit ook moeten doen om niet in strijd te komen met het beginsel van de rechterlijke onpartijdigheid (zie bij voorbeeld CRvB 19 december 1972, AB 1974, nr. 86). Voor de verschoning geldt dezelfde norm als voor de wraking. Aldus is de verschoning het spiegelbeeld van de wraking. Gekozen is voor een stelsel waarin de rechtbank op een gevraagde verschoning moet beslissen. Niet voldoende is dus dat de rechter stelt dat hij zich verschoont. Een dergelijk stelsel zou op gespannen voet staan met het verbod van rechtsweigering. Overigens zal een verzoek om verschoning zich in de praktijk niet vaak voordoen: doorgaans weet men, voordat men als rechter de behandeling van een zaak daadwerkelijk ter hand neemt, of er termen zijn om van het behandelen van die concrete zaak af te zien, bij voorbeeld omdat er familieleden of kennissen bij zijn betrokken, de rechter zelf een belang in de zaak heeft of er, bij voorbeeld door eerdere contacten, reden is om aan de eigen onbevangenheid te twijfelen dan wel om andere redenen rekening moet worden gehouden met de mogelijkheid dat de schijn van partijdigheid wordt opgewekt. Heeft de behandeling echter een aanvang genomen, dan zal een formeel verzoek om verschoning moeten worden gedaan. Het artikel sluit aan bij artikel 8.1.4.2.